Wat is er te zien op Schiermonnikoog
Er is veel te zien op Schiermonnikoog. Voor de natuurliefhebber is dit het mooiste eiland. Je vindt hier veel soorten unieke landschappen en zeldzame bloemen en planten die op andere eilanden niet voorkomen. Wil je in alle rust van de natuur genieten, dan kan dat absoluut op Schiermonnikoog. Het kan maar zo zijn dat je geen mens tegenkomt op de ongerepte delen van het eiland. Wil je weg van de hectiek van het vaste land? Dan komt je helemaal tot rust op Schiermonnikoog.
Vluchtig rondje Schiermonnikoog
Vanaf de boot achter de dijk kom je in de Banckspolder met boerderijen. Aan de oost- en zuidkant van het eiland zijn duinen, kwelders, slikken en slenken. Er is daar geen bewoning, maar je kunt er wel heerlijk wandelen en fietsen. Alhoewel, hoe meer je naar het oosten gaat, hoe ruiger het landschap. Op het laatst kun je niet meer fietsend verder. Te voet zou wel gaan, maar dan wordt het nog een heel avontuur. Badend door slenken kom je er vast wel. Heb je de oostkust bereikt, dan kom je op een grote zandvlakte terecht. Aan de oostkust van Schiermonnikoog, bijna tegen Schiermonnikoog aan, ligt een grote zandplaat dat “Balg” wordt genoemd.
Aan de westkant van het eiland bevindt zich een mooie zoetwaterplas met aangrenzend duingebied en Westerstrand. Ga je naar het noordwesten, dan kom je in duinenvalleien en de Noorderduinen. Ten oosten/zuidoosten daarvan, maar echt wel de westkant van Schiermonnikoog ligt het enige dorp genaamd Schiermonnikoog. Aan de noord/noordoostkant van het dorp is het bosgebied.
Er is niet alleen veel te doen op Schiermonnikoog. Er is ook heel veel te doen https://waddeneilandeninfo.nl/wat-is-er-te-doen-op-schiermonnikoog/
Nationaal Park
Sinds 1989 is een bijna heel Schiermonnikoog een Nationaal Park. Dat komt vangwege de unieke natuur. Het eiland heeft een grote variatie aan natuurlandschappen. Je hebt er duinen, kwelders slikken en slenken. Op Schiermonnikoog vind je de rust, ruimte en wildernis. De natuur vormt het landschap. Daarom is het eiland enorm rijk aan flora en fauna. Wind en zee maken de dienst uit.
In het dorp Schiermonnikoog is het bezoekerscentrum van het Nationaal Park waar u de nodige informatie kunt krijgen –> https://www.np-schiermonnikoog.nl/
Bancks Polder
De eerste dijken aan de zuidkant van Schiermonnikoog werden in de middeleeuwen aangelegd door Monniken. In de middeleeuwen was Schiermonnikoog een uithof van het cisterciënzerklooster Claerkamp uit Rinsumageest bij Dokkum.
In 1859 kwam het eiland in bezit van John Eric Banck. Dhr. Banck liet een nieuwe waddendijk aanleggen. De kwelder aan de wadkant kwam droog te staan. Het zout verdween uit de bodem en werd de kwelder een polder. De polder kreeg de naam “Bancks Polder”.
De Westerplas en de vogelkijkhut
De Westerplas ligt aan de westkant van Schiermonnikoog en is één van de weinige zoetwaterplassen op het eiland. Deze brakwaterplas is ontstaan na het afsluiten van een kwelder in 1964. Dit is een zeer vogelrijk gebied. In de Vogelkijkhut aan de zuidkant van de plas is het geweldig om deze vogels te gaan spotten. In het najaar vind je langs de paden rond de Westerplas veel struiken die vol zitten met bessen. Trekvogels op weg naar het zuiden komen hier massaal op af. Ideaal gebied voor vogelspotters.
Westerstrand en zandplaat Het Rif
Aan de linkerkant van het eiland is het Westerstrand. Vroeger in de 16de eeuw, waar nu het westerstrand is, lag het dorp Westerburen. Doordat het eiland steeds meer door de westerstroming verschuift naar het oosten is Westerburen verloren gegaan. Het dorp is in de loop van de jaren “verhuisd” naar Oosterburen, wat nu het dorp Schiermonnikoog is.
Vlak naast het Westerstrand ligt een vrij hoge zandplaat waar vaak zeehonden op liggen. Deze zandplaat heet Het Rif. De zandplaat is ontstaan door de afsluiting van de Lauwerszee in 1969. Sinds 2004 is deze zandplaat begroeid met vooral zeekraal. Dit gebied is een ideale plek als broedplaats van zeevogels. Ook liggen er vaak zeehonden op deze plaat.
Zandplaat “Balg”
Helemaal aan de oostkant van Schiermonnikoog ligt een zeer grote zandvlakte. Een zandplaat dat bijna tegen Schiermonnikoog aan ligt. Deze zandplaat heeft de naam Balg gekregen. Het is waarschijnlijk de plek van het eiland Bosch wat in 1717 voorgoed in zee verdween.
Elke dag vertrekt vanuit het dorp de Balgexpres naar zandplaat Balg. De Balgexpres rijdt via de Badweg het Noordzeestrand op om langs het strand naar de zandplaat te rijden. Daar kun je een half uur genieten van het weidse omgeving. Je kunt bijzondere schelpen zoeken en zeehonden spotten die hier op de zandbank liggen. Leuk uitje voor jong en oud. https://www.eilanderbalgexpres.nl/
De Duinen van Schiermonnikoog
Er zit verschil in de duinen van Schiermonnikoog met die van de andere Waddeneilanden. In de duinen van Schiermonnikoog zit meer kalk in de grond wat ervoor zorgt dat er andere planten groeien dan op de andere Waddeneilanden. Op Schiermonnikoog zie je veel meer duindoorns en meidoorns. In de duinvalleien komen weer andere bijzondere plantensoorten voor zoals de bonte paardenstaart, moeraswespenorchis, grote muggenorchis en nog veel meer zeldzame planten.
De duinen op Schiermonnikoog zijn onder te verdelen in jonge en oude duinen. De oudste duinen liggen aan de noordkant van het dorp, de Noorderduinen. Het dorp is er deels op gebouwd. Deze duinen zijn ontstaan tussen 1400 en 1850. Deze duinen zijn ook het breedst en het hoogst. In dit deel van de duinen is in het begin van de 20ste eeuw dennenbossen aangelegd.
Ten oosten van de Noorderduinen liggen twee smallere duinen. Dat zijn de Kooiduinen en Kobbeduinen. Deze duinen zijn nog niet zo oud. En helemaal verderop naar het oosten liggen de Willemsduinen. Het is hier echt rustig. Het enige wat je ziet is ruig duinlandschap.
Helemaal in het westen bij de Westerplas zijn ook duinen. Deze duinen zijn door mensen aangelegd. Zo tussen 1500 en 1800 verdwenen de oude Westerduinen in zee. De mens heeft na 1800 stuifdijken aangelegd om zo weer een duinenrij te krijgen.
Natte duinvalleien vind je ook op Schiermonnikoog. De grootste duinvalleien zijn het Hertenbosvallei, het Kapenglop en de Vuurtorenvallei. Er groeien zeldzame planten en bloemen in de duinvalleien.
Kaap Kobbeduinen en Kaap Willemsduin
Al fietsend of wandelend door de Kobbeduinen is het leuk om de Kapen van Schiermonnikoog te bekijken. Kapen zijn houten bakens dat ooit op het eiland is neergezet als oriëntatiepunt voor schepen. Dat waren de voorgangers van de vuurtorens. Schiermonnikoog heeft twee Kapen. Kaap Kobbeduinen en Kaap Willemsduin.
Kaap Kobbeduin is gemakkelijk wandelend of fietsend te bereiken. Onderaan de Kaap staan bankjes waar je even kunt uitrusten.
Kaap Willemsduin is moeilijker te bereiken. Het is te bereiken, maar je moet door heel wat slenken heen waden of zien dat je om de slenken heen kunt lopen. Wel een prachtig avontuur om deze Kaap te bereiken in dit ongerept natuurgebied.
De Stuifdijk
Langs het strand van de Noordzee ligt een rechte door de mens aangelegde duindijk van enkele kilometers lang. Deze dijk is tussen 1959 en 1962 aangelegd omdat men vreesde dat het eiland in tweeën zou breken. Voor 1959 drong een slenk aan de kant van de Waddenzee bij paal 11 steeds verder naar de Noordzee op. Door een stuifscherm aan te leggen wilde men dit voorkomen. De stuifdijk is ongeveer 6 km lang. Men heeft geprobeerd om de stuifdijk nog langer door te trekken, omdat het eerst de bedoeling was om de gehele Waddenzee in te polderen. Maar bij een storm in 1968 is er een gat in de stuifdijk geslagen. Het gat is meerdere keren hersteld, maar het is nooit gelukt om het lang dicht te houden. Uiteindelijk vond men het niet meer nodig om het gat te onderhouden. Er wordt nu alleen ingegrepen als het eiland in tweeën dreigt te breken.
Het strand
Het strand van Schiermonnikoog is het breedste strand van de Waddeneilanden. Vooral het Oosterstrand is een prachtig breed strand wat voor Nederland onnatuurlijk wit lijkt. De zee is hier niet zo diep en er vormen zich hier vaak zandbanken voor de kust die aan het eiland vastgroeien. Dit zijn ideale plekken voor zeehonden. Het Oosterstrand was vroeger nog veel groter. Nog voor de oostelijke duinen en kwelders ontstonden, bestond Schiermonnikoog voor een groot deel uit een zandvlakte.
Kwelders
De kwelders zijn nog niet zo heel erg oud. Op Schiermonnikoog heb je de Binnenkwelder en de Oosterkwelder en bevinden zich aan de Wadkant van het eiland.
De Oosterkwelder is het oudst, maar is pas na 1850 ontstaan. Voor 1850 was de oostkant van Schiermonnikoog één grote zandvlakte. Langzamerhand werd de zandvlakte een kwelder. Ook tussen de Kooiduinen en de kobbeduinen ontstond een kwelder. Dat is de Binnenkwelder. Het hele kweldergebied valt onder het Nationaal Park en wordt beheerd door Natuurmonumenten.
De Eendenkooi van Schiermonnikoog
Sinds 1861 bestaat er een Eendenkooi op Schiermonnikoog. Koning Willem III gaf toen toestemming om een eendenkooi op Schiermonnikoog aan te leggen. Een eendenkooi was bedoeld om eenden en ander gevogelte te vangen voor consumptie. De Eendenkooi is nu een cultuurhistorisch object maar is nog steeds in gebruik. De gevangen eenden worden nu geringd en daarna weer vrij gelaten. Zo wordt wel in kaart gebracht welke rol de Eendenkooi op Schiermonnikoog vervult voor een overwinterde eenden uit Noord en Oost Europa.
Mocht je de Eendenkooi willen bezoeken, dan kan dat. Er worden door o.a. Natuurmonumenten excursies georganiseerd.
Het bos van Schiermonnikoog
Om verstuiving van de duinen tegen te gaan werd begin 20ste eeuw naaldbomen aangeplant. De wind blies teveel zand uit de duinen weg. De bomen moesten dit voorkomen. De wind werd hiermee gebroken. In de luwte van het bos groeiden steeds meer loofbomen. Ook was het de bedoeling om hout te gaan kappen voor de houtproductie, maar de bomen groeiden slecht door de slechte grond en harde wind.
Berkenplas
De Berkenplas is een recreatieplas ten oosten van het dorp. Je kunt hier goed zwemmen. Het water wordt door middel van een filterinstallatie gezuiverd. Het zwemwater wordt goed in de gaten gehouden. Op het bord bij de plas wordt de actuele kwaliteit van het zwemwater bijgehouden. Je kan hier naar hartenlust zwemmen en spelen op het zandstrandje. De Berkenplas is ook onderdeel van “Speelnatuur” en de locatie voor groepen en teambuilings. Er worden tevens kano’s verhuurd.
Bij De Berkenplas bevindt zich een Drink- en Eethuis met terras waar je kan lunchen. Ook is er een snackkiosk aanwezig. Voor meer informatie ga naar http://www.schiermonnikoog-horeca.nl/de-berkenplas/over-ons/
